Je, lishe ya kioevu au majimaji ni salama kwa kupunguza uzito haraka?
Lishe inayotegemea juisi ya matunda na mboga mboga inaweza kuwa na kiwango kikubwa cha vitamini lakini hutoa kidogo sana kalori, protini, na nyuzinyuzi.
Shane Warne, ambaye alifariki siku ya Ijumaa, alionekana kufuata lishe ya kioevu au majimaji kwa siku 14 katika juhudi za kupunguza uzito haraka.
Siku chache kabla ya kifo chake, aliandika ujumbe kwenye Twitter akionyesha picha yake ya zamani na kusema: “Lengo ifikapo Julai ni kurejea katika umbo hili la miaka michache iliyopita.”
Marafiki wanasema alikuwa amejaribu hatua hiyo mara kadhaa hapo awali.
Lakini je, vyakula hivi ni salama na ni athari gani wanaweza kuwa nazo kwa mwili?
Kuna aina nyingi za lishe ya kioevu au majimaji, lakini zote zinalenga kupunguza uzito haraka kwa kupunguza unywaji wa kalori. Aina hizi zinatofautiana kutoka kwa vinywaji vya matunda na juisi za mboga mboga zinazosemekana kuondoa sumu na kusafisha mwili, hadi zile zenye kalori kidogo kama supu.
Hata hivyo, wataalam wanakumbusha kuwa lishe hii ya kioevu inaweza kuwa na hatari kwa afya na mara nyingi haifai kwa watu wengi.
Wizara ya Afya ya Uingereza inapendekeza lishe ya kalori 800 kwa siku kwa makundi fulani pekee, haswa watu wanene au wanaougua kisukari cha aina ya 2. Hii inaweza kuwa na matokeo mazuri chini ya uangalizi wa kitaalam, lakini ni nadra kuwa hivyo kwa aina nyingine za lishe ya kioevu au majimaji zinazopatikana mtandaoni.
Aisling Pigott, kutoka Shirika la Chakula la Uingereza, anasema, “Mlo wa juisi huwavutia watu kwa sababu wanataka matokeo ya haraka, lakini kudhibiti mwili kwa kula ni jambo gumu sana, na inaweza kuwa hatari kwa watu ambao wana uzito mzuri.”
Juisi za matunda na mboga mboga zinaweza kutoa virutubisho vingi, lakini ni duni sana katika protini na mafuta.
Dk. Gail Rees, profesa msaidizi wa lishe ya binadamu katika Chuo Kikuu cha Plymouth, anasema, “Utahisi uchovu na dhaifu baada ya wiki kadhaa.”
Lishe isiyokuwa na uwiano haitoi mwili na virutubisho vyote muhimu, na inaweza kuwa na madhara zaidi kwa afya ya muda mrefu. Inaweza kusababisha upungufu wa madini, kupungua kwa misuli, na kuwalazimisha viungo vya ndani kufanya kazi kwa bidii ili kudumisha utendaji wa mwili.
Madhara mengine yanaweza kuwa ni pamoja na maumivu ya kichwa, kizunguzungu, uchovu mkubwa, kuhara au kuvimbiwa.
Juisi za matunda, zikiwa na asidi nyingi asilia, zinaweza kuharibu meno, na upungufu wa kalori unaweza kusababisha mabadiliko katika harufu ya mdomo.
Kupunguza uzito haraka kwa njia ya lishe ya kioevu kunaweza kuwa na matokeo, lakini changamoto kubwa ni kudumisha uzito huo na kuepusha kuongeza uzito tena baada ya kurejea kwenye lishe ya kawaida.
Lishe zenye mafuta mengi zinaweza kuwa sehemu ya utamaduni wa lishe ambao husababisha matokeo hasi na mara nyingine huongeza uzito badala ya kupunguza.
Wataalam wanapendekeza kusikiliza mwili wako, kurudi kwenye lishe yenye uwiano, kujumuisha matunda, mboga mboga, nafaka nzima, maharagwe, karanga, na mbegu, pamoja na kuongeza mazoezi ya kimwili katika maisha yako ya kila siku.
Dk. Rees anashauri kuepuka pombe, vyakula vyenye sukari nyingi, biskuti, na vyakula vyenye kalori nyingi, badala ya kujaribu lishe ya kioevu au majimaji kwa kipindi kifupi.
Kwa kuongezea, ikiwa una matatizo ya kiafya, ni vyema kuwasiliana na daktari au mtaalamu wa lishe kabla ya kuanza lishe yoyote mpya.
Ikiwa inatekelezwa kwa njia sahihi na kwa watu waliofaa, lishe ya kioevu inaweza kuwa na matokeo mazuri, lakini kwa wengi, inaweza kuwa ngumu sana kutekeleza na inaweza kuleta hatari isiyokuwa na ulazima.